Parentificatie betekent letterlijk dat je de plek van één van of beide ouders inneemt. Ik onderscheid drie vormen. Waar een zoon de plek inneemt van zijn vader, waar de dochter de plek inneemt van de moeder en waar het kind voor de ouders zorgt alsof hij de vader of moeder van zijn eigen ouders is. In dit blog gaat het over waar de zoon de plek van de vader inneemt.
Veel mannen zijn geparentificeerd. Als ze een emotioneel en/of fysiek afwezige vader hadden, stonden ze als kind zeer waarschijnlijk voor een deel op zijn plek. Soms gaat dat bewust, dan wordt er tegen een jongen gezegd: jij bent nu de man in huis. Vaker gebeurt het onbewust. Dan projecteert de moeder wat zij nodig heeft van haar man maar niet krijgt, op haar zoon. Hij probeert daaraan te voldoen. Hij wil zijn moeder gelukkig zien. Uiteraard faalt hij jammerlijk, want het is zijn plek niet.
Wat de man daaraan over houdt, is een diep gevoel van tekortschieten en machteloosheid. Dat neemt hij mee zijn relatie met vrouwen in. En zodra zijn vrouw kritiek op hem heeft of hij zich afgewezen voelt of tekortschieten, maakt hij gevoelsmatig een tijdreis naar de momenten dat hij zich tekort voelde schieten ten opzichte van zijn moeder. Hij voelt zich heel klein en machteloos.
Hij schiet dus uit gelijkwaardigheid met zijn partner. Dat kan ertoe leiden dat hij vervolgens onder haar gaat staan en zich als haar slachtoffer gaat gedragen. Het kan er ook toe leiden dat hij in de tegengestelde rol schiet en boven haar gaat staan. Dat hij haar duidelijk gaat maken dat zij niet deugt of op andere manieren de baas over haar gaat spelen.
Door iets te doen aan de parentificatie en symbolisch te ervaren dat hij in zijn gezin van herkomst alleen maar het kind is, wordt het voor een geparentificeerde man pas mogelijk om een gelijkwaardige relatie aan te gaan. In mijn praktijk doe ik dat met opstellingen. Dat kan in een individuele sessie of in een mannenworkshop.
Volgende keer: parentificatie van moeder/ dochter.