Dat ik vind dat een kind een vader en een moeder nodig heeft om zich goed te kunnen ontwikkelen, wordt geregeld verwerpelijk en niet van deze tijd genoemd. Ik snap dat het pijnlijk is als ik zeg dat een kind iets fundamenteels mist als de andere ouder niet in beeld is. Waarschijnlijk kijk ik ook anders naar familiesystemen en naar gemis en schade door opvoeding dan de gemiddelde mens. Vandaar dat ik mijn visie wil toelichten.
Voor mij is schade door opvoeding een gegeven. Hoe je als ouders ook je best doet en hoeveel liefde, warmte en zorg je aan je kinderen geeft, je zult je kinderen altijd ook beschadigen.
Vrijwel alle relatieproblemen vinden hun oorsprong in de vroege jeugd. In het overleef-gedrag dat het kind leerde door wat zijn ouders deden en nalieten en door de mate waarin zij beschikbaar waren om hem te steunen en te koesteren. De schade zorgt ervoor dat je talenten ontwikkelt, de schade zorgt ervoor dat je teveel of te weinig neemt of te veel of te weinig geeft. Soms heb je last van die schade, soms niet. Maar als je ergens last van hebt en het je niet lukt om je leven zo vorm te geven als jij wilt, vind dat in de regel zijn oorsprong in je jeugd of in andere trauma’s die je hebt opgelopen. Voor mij als systemisch coach is het daarom van belang om je te verbinden met je systeem van herkomst en je schade onder ogen te zien. Om te erkennen wat er is gebeurd, je loyaliteit onder ogen te zien en jezelf ‘vrij’ te spelen.’ Dat is honderd maal effectiever dan de schade negeren en proberen om iemand nieuwe vaardigheden leren.
Als één van de ouders ontbreekt vanaf een bepaalde leeftijd, ontkent het kind vanaf die leeftijd zijn behoefte aan steun en koestering door die ouder. Dat is een overlevingsmechanisme om de pijn niet te voelen dat je niet krijgt wat je nodig hebt. Iedereen heeft dat overlevingsmechanisme. Iedereen heeft schade. Dat staat volkomen los van de liefde die ouders voor hun kind voelen. Het is onvermijdelijk.
Ik heb nog nooit iemand in mijn praktijk gehad die alles van zijn vader en moeder had gekregen dat hij nodig had. Het is niet mogelijk om op te groeien zonder schade.
De primaire behoefte is om erkenning, bescherming en koestering te krijgen van je biologische ouders.
Kennelijk is dat op dit moment voor sommigen een verwerpelijke gedachte. Zijn zij van mening dat het kind die primaire behoefte kan projecteren op en vervuld kan krijgen door iemand die met liefde voor hem zorgt.
Was het maar zo. Er zijn zo ontzettend veel kinderen die door omstandigheden een ouder moeten missen. Was het maar zo dat de innerlijke schade van het missen van één of twee biologische ouders door pleegouders en stiefouders kon worden hersteld. Zij geven immers iedere dag hun liefde en zorg. Zij zijn gigantisch belangrijk in het leven van honderdduizenden kinderen. Ook de ouders die alleen alle verantwoordelijkheid dragen, doen hun stinkende best en verdienen respect. Maar zij kunnen de schade niet wegnemen.
Het zijn in het debat opmerkelijk vaak vrouwen die de rol van de vader bagatelliseren. Misschien omdat ze zelf nooit van hun vader hebben kunnen nemen wat ze nodig hebben. Misschien omdat schuldgevoel hen ervan weerhoudt om te erkennen dat hun kinderen hun vader nodig hebben. Daarom blijf ik op de trom slaan over het belang van vaders. Zonen en dochters hebben vaders nodig.
Je kinderen lopen altijd schade op door jou als ouder. Je kunt hen ook niet beschermen tegen de schade die ze oplopen doordat de ander ouder uit hun leven verdwijnt door de dood of uit hun dagelijkse leven verdwijnt door scheiding. Schade is een onderdeel van het leven.
Van iedereen die een voet over de drempel van mijn praktijkruimte zet, respecteer ik in eerste instantie de ouders ( wat zij ook gedaan of nagelaten hebben). De ouders en grootouders en vaak ook de generaties daarvoor. Zij zijn bepalend voor wat iemand in zijn of haar leven tegenkomt. De systemisch verstrikkingen heb je met je biologische systeem.
Wij danken ons leven aan onze ouders. Wij horen bij het familiesysteem van onze vader en het familiesysteem van onze moeder. Wij dragen de onverwerkte trauma’s uit die systemen en wij hebben onze talenten uit die systemen.
Pas in tweede instantie horen wij bij het systeem van onze pleegouders, stiefouders en verzorgers. Ook daar kunnen we heel veel liefde van ontvangen en talenten bij ontwikkelen. Vooral als onze biologische ouders erkend worden als onderdeel van het systeem.