Voor de familieopstellingen op tafel maak ik al meer dan tien jaar gebruik van playmobil®. Ik heb er enorme verzamelingen van aangelegd. Het is sterk, je kunt het makkelijk meenemen en je kunt de handen en armen van je poppetjes gebruiken om ze op een bepaalde manier met elkaar contact te laten maken. Een arm om elkaar heenslaan, bijvoorbeeld.
Eerst had ik vooral de ‘vintage’ Playmobil® uit de jaren zeventig. De simpele, waarin vrouwen een gekleurd jurkje hadden en mannen een broek en een vestje. Later kocht ik ook meer moderne poppetjes. Ik ‘scoorde’ mijn verzameling via Marktplaats.
Kleur erin brengen
Tijdens het coachen merkte ik dat het een belemmering was dat bijna alle poppetjes wit waren. Ik heb dan ook mijn best gedaan om gekleurde poppetjes op de kop te tikken, zodat meer mensen zichzelf konden herkennen. En ook om specifieke slavernij-opstellingen mee te kunnen doen. Het voelde echt niet kloppend om witte voorouders neer te zetten voor voorouders die tot slaaf gemaakt waren. Het was meer kloppend om getinte poppetjes in te zetten om symbool te staan voor de mensen die hadden geleden onder de verschrikkingen van de slavernij.
Hier op de foto een van mijn eerste zwarte gezinnen.
Foto’s voor het Beeldkracht boek
Voor de foto’s om het werk te illustreren in het boek over Beeldkracht, waren die moderne poppetjes ook een stuk leuker. De foto’s werden er fris van en samen met fotograaf Rijk Versluijs vond ik manieren op goed weer te geven welke dynamieken er spelen in relaties en hoe je dit met poppetjes in beeld kan brengen. We hadden al heel wat foto’s gemaakt voor mijn boek over Beeldkracht toen we erop geattendeerd werden dat Playmobil® het misschien niet goed zou vinden als we afbeeldingen van hun speelgoed zouden gebruiken in een serieus therapieboek.
Onwrikbaar ‘nee’
Ik nam contact op met het bedrijf om hen om toestemming te vragen om de poppetjes te gebruiken. Helaas kwam er een onwrikbaar ‘nee’. De poppetjes mogen beslist niet gebruikt worden om problemen als parentificatie en slavernij in beeld te brengen. Het bedrijf bleek niet te verleiden met de belofte dat veel therapeuten hun poppetjes zouden gaan aanschaffen. Alle foto’s konden de prullenbak in en we moesten op zoek naar poppetjes waar we wel foto’s van mochten maken.
Zoektocht naar alternatieven
De zoektocht naar alternatieven begon. In mijn kast had ik nog neutrale houten poppetjes staan, maar die waren niet geschikt om te fotograferen. Ze waren saai en weinig zeggend. Ik zocht bovendien naar poppetjes met armen. Die had ik nodig voor de opstellingen rond rouw. Armen kan je immers gebruiken om een troostende arm om elkaars schouders laten leggen. Iets wat vaak een diepe indruk maakt op mijn cliënten als ik de poppetjes laat doen.
Passende poppetjes
Uiteindelijk vond ik geen poppetjes met armen en moesten er toch foto’s gemaakt worden voor het boek. Ik kwam terecht bij Anneke Coolen van Verwonderland op wie ik al door verschillende mensen was geattendeerd. Ik kon kiezen uit een enorm assortiment en Anneke heeft me geholpen om poppetjes te kiezen die bij mij passen. Mogelijk omdat ik zelf groot ben, ging mijn voorkeur uit naar de poppetjes die zij op haar site afficheert als oma’s en opa’s. Van daaruit zijn we terug gaan zoeken naar welke kinderen daar kwa vorm het beste bij pasten. Anneke beschilderde ze voor mij in heldere, opvallende kleuren. Voor het maken van de foto’s werden de poppetjes niet afgelakt, zodat ze zo min mogelijk glommen. Het bleek dat het prima werkte en de foto’s werden mooi en kleurrijk. Het Beeldkracht boek is er prachtig mee geïllustreerd.
Werken met de eenvoudige poppetjes
Uiteraard ging ik in mijn sessies ook uitproberen ho
e het zou uitpakken om met deze poppetjes te werken. Er kwam toevallig rond die tijd een man in mijn praktijk waarbij niet genomen rouw over een miskraam een rol speelde. Wat bleek: de poppetjes rolden heel mooi tegen elkaar aan en vormden zo ineens een hecht gezin, waar ook het ongeboren kind bij hoorde. Het verdriet werd tastbaar in de ruimte. Om de poppetjes-ouders aan hun zoon een gevoel van troost en geborgenheid te geven, waren helemaal geen armen nodig! 
Grotere opstellingen
Bij de grotere opstellingen bleek de eenvoud van de poppetjes het werk te vereenvoudigen. Zat ik met de playmobil® in mijn hand soms te zoeken naar de poppetjes met de juiste ‘uitstraling’, nu hoefde ik alleen maar mannen op de mannenplek te zetten en vrouwen op de vrouwenplek. Het enige vraagstuk was nog of ik een man en vrouw van dezelfde kleur of met een verschillende kleur zou neerzetten. Alle andere projecties (modern, ouderwets, streng, lief) ontstonden simpelweg niet. Het ging puur nog om de plek in het systeem. Eenvoud werkt. Het zorgt ervoor dat niets meer afleidt.
Binnen een mum van tijd stuurde ik nogmaals een bestelling naar Verwonderland. Dit keer voor gelakte poppetjes, die beter bestand zijn tegen vaker bepoteld worden. De ongelakte staan in de kast klaar om model te staan in de volgende fotoshoot.
Beeldkracht boek
Lees hier meer over het boek Beeldkracht, geef je cliënten inzicht met tafelopstellingen of kijk het Inkijk-Exemplaar vast in.